Dlaczego ten projekt?

Dziedzictwo kulturowe pogranicza polsko-słowackiego, zarówno nieruchome (głównie zabytki architektury drewnianej), jak i ruchome, a także dziedzictwo niematerialne, wymagają kompleksowej inwentaryzacji i stałej troski o ich zachowanie dla przyszłych pokoleń.

Obecnie wiedza z zakresu opieki nad zabytkami ogranicza się do wyspecjalizowanych ekspertów, których liczba maleje, a możliwości rzeczywistej opieki nad zabytkami są ograniczone.

W tym celu należy zwiększać świadomość właścicieli i zarządców obiektów zabytkowych, przewodników turystycznych, inżynierów budownictwa, projektantów, by pomóc diagnozować jest przyczyną niszczenia materiału zabytkowego oraz jak postępować w przypadku zagrożenia korozją biologiczną lub niebezpieczeństwa powstania zagrożenia pożarowego.

W tych okolicznościach podnoszenie świadomości społecznej i podnoszenie kwalifikacji zawodowych jest w pełni uzasadnione, biorąc pod uwagę ilość i jakość zabytkowej architektury drewnianej, zabytków ruchomych i dziedzictwa niematerialnego pogranicza polsko-słowackiego.

Te zabytkowe obiekty są własnością właścicieli prywatnych lub jednostek administracji publicznej.

Jednak wszyscy właściciele borykają się z tymi samymi problemami w zachowaniu ich wartości historycznej. Jeśli nie weźmiemy pod uwagę strony finansowej, bez wątpienia jednym z problematycznych obszarów jest możliwość konserwacji lub restauracji zabytków według oryginalnych procedur budowlano-technologicznych w taki sposób, aby nie zmniejszyć ich wartości historycznej.

Z tego powodu projekt ten powinien przynajmniej częściowo rozwiązać ten problem poprzez zaproponowanie utworzenia na granicy polsko-słowackiej Izba Regionalna - Centrum Dziedzictwa Kulturowego i Ochrony Zabytków, którego zadaniem będzie zbliżenie tradycyjnych procedur budowlano-technologicznych oraz wprowadzenie nowych innowacyjne elementy z zakresu nowoczesnej architektury i budownictwa, mające na celu udoskonalenie różnych technik konserwatorskich, procedur restauratorskich przy jednoczesnym zachowaniu wartości historycznej zabytków dla przyszłych pokoleń.

„Pustką przestrzeń” w tym obszarze wypełni Izba Regionalna - Centrum Dziedzictwa Kulturowego Ochrony Zabytków, którego celem jest przybliżenie społeczeństwu i mieszkańcom pogranicza tradycyjnych technik i procedur, a tym samym ukazanie mądrości, kunsztu i umiejętności oryginalnych budowniczych i architektów.

Projekt ma następujące cele:

Cel 1: Upowszechnienie i utrwalenie tradycyjnych rozwiązań konstrukcyjnych i technicznych w obiektach zabytkowych

Cel 2: Ochrona i promocja materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Cel 3: Zwiększenie atrakcyjności turystycznej regionu.

Jak chcemy to osiągnąć?

Realizacja tych celów planowana jest poprzez następujące zadania i działania:

ZADANIE 1:

Utworzenie teoretycznie-praktycznego centrum dziedzictwa kulturowego i ochrony zabytków dla zwiedzających pogranicze polsko-słowackie, którego celem jest zachowanie historycznej istoty zabytków lub obiektów atrakcyjnych zarówno turystycznie, jak i zawodowo.

Działanie 1.1 (partner z Polski):

Rekonstrukcja zabytkowej willi Dom Józefa z 1880r. w Krynicy-Zdroju z przeznaczeniem na utworzenie transgranicznego ośrodka dziedzictwa kulturowego i konserwacji zabytków ruchomych i nieruchomych – sale warsztatowo-seminaryjne.

Działanie 1.2 (partner z Polski):

Modyfikacja pomieszczeń i wyposażenia Domu Józefa w Krynicy-Zdroju wewnątrz obiektu w ramach prac rekonstrukcyjnych i konserwatorskich (meble do sal szkoleniowych i seminaryjnych, sprzęt audiowizualny, pomoce naukowe, sprzęt do przerw kawowych, wyposażenie warsztatów w celu dostosowania pomieszczenia na funkcję centrum dziedzictwa kulturowego i opieki nad zabytkami w celu organizowania seminariów konserwatorskich i zajęć teoretycznych z zakresu konserwacji zabytków ruchomych i nieruchomych.

Działanie 1.3 (partner SK):

Utworzenie sali multimedialnej i pomieszczeń warsztatowych na potrzeby transgranicznego centrum dziedzictwa kulturowego oraz konserwacji zabytków ruchomych i nieruchomych w budynku Gimnazjum Św. Andrzeja w Rużemberoku, obejmujące stworzenie filmu edukacyjnego o obiektach historycznych pogranicza, sposobie budownictwa historycznego oraz rozwiązaniach technicznych w twórczości artystycznej i rzemiośle. Promocja tradycyjnych procedur prac konserwatorskich i restauratorskich (prace rekonstrukcyjne, budowlane, wyposażenie w sprzęt audiowizualny, komputer, inwentarz, stworzenie filmu edukacyjnego, ... )

ZADANIE 2:

Ochrona i promocja materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego poprzez stworzenie praktycznego i wzorowego miejsca pracy w postaci prac restauratorskich wybranych zabytków kultury i historii na obszarze pogranicza polsko-słowackiego w ramach transgranicznego centrum dziedzictwa kulturowego oraz konserwacji zabytków pomniki ruchome i nieruchome.

Działanie 2.1 (partner z Polski):

Konserwacja i modyfikacja konserwatorska obiektów na potrzeby ustalenia miejsca praktyki historycznej (wymiana gontów, naprawa więźb, konserwacja fasad i okien) oraz zabytków ruchomych wewnątrz (ołtarze, obrazy) zabytkowej Kaplicy na Dietlówce z 1863 roku. w Krynicy Zdroju na Górze Parkowej.

Sprzęt do prowadzenia zajęć praktycznych i seminariów: (specjalistyczny sprzęt, np. czujniki wilgotności, czujniki ugięcia, badania skurczu drewna)

Działalność kadrowa polegająca na zgromadzeniu kadry szkoleniowej i opracowaniu programu szkoleń i seminariów (kapitał ludzki), zgromadzeniu kadry niezbędnej do utrzymania trwałości projektu oraz realizacji zadań z uwzględnieniem partycypacji społecznej

Działanie 2.2 (partner SK):

Przebudowa wieży kościoła (przeróbki wewnętrzne budynku) w celu stworzenia lapidarium/muzeum w celu sprowadzenia wybranych zabytków, osobistości pogranicza, form i metod twórczości artystycznej na potrzeby ekspozycji stałej i czasowej (prace budowlane , wyposażenie w eksponaty muzealne, tablice informacyjne, rzeźby, oświetlenie) lub technikę audiowizualną, ...)

Działanie 2.3 (partner SK):

Rekonstrukcja witraży artystycznych artysty narodowego mistrza Ľudovíta Fulli, obejmująca rekonstrukcję okien zewnętrznych w celu zabezpieczenia witraży przed działaniem czynników atmosferycznych, wraz z oświetleniem witraży i kościoła (prace budowlane, artystyczne i restauratorskie, elektryfikacja, technologia oświetleniowa, ... )

Działanie 2.4 (partner SK):

Renowacja organów RIEGER mająca na celu rozwiązanie problemu funkcjonalnych organów historycznych dla wielu pokoleń i przedstawienie wzorcowego rozwiązania konserwacji historycznego zabytku audiowizualnego w celu przywrócenia oryginalnych wrażeń muzycznych i zbliżenia się do sztuki budowlanej i stworzenie takiego instrumentu muzycznego przy wykorzystaniu historycznego rzemiosła.

Jednocześnie możliwe będzie wykorzystanie instrumentu do nagrań komercyjnych na nośnikach dźwięku oraz do koncertów organowych w ramach planowanego festiwalu muzycznego.

ZADANIE 3:

Stworzenie kompleksowego produktu turystycznego z centrum dziedzictwa kulturowego i konserwacji zabytków ruchomych i nieruchomych oraz z wyników praktycznych pokazów przy zabytkach kultury na pograniczu polsko-słowackim.

Działanie 3.1 (partner SK):

Stworzenie „Przewodnika po atrakcjach kulturalnych” oraz stworzenie E-aplikacji w celu lepszej promocji efektów projektu w min. 3 mutacje językowe (PL, SK, ENG), w tym „słowo mówione” dla potrzeb osób słabowidzących lub niewidomych.

Działanie 3.2 (partner SK):

Organizacja pierwszego dnia festiwalu w Ružomberku mającego na celu wspieranie tradycyjnego rzemiosła artystycznego, obejmującego prezentację praktycznych pokazów prac i zabiegów restauratorskich, połączonego z programem muzyczno-kulturalnym, w celu wzajemnej wymiany doświadczeń w regionie przygranicznym (scena, honoraria artystów, stoiska,...)

Działanie 3.3 (partner z Polski):

Działalność promocyjna – promocja i marketing projektu z uwzględnieniem transgranicznego charakteru i pozytywnego wpływu projektu na mieszkańców i turystów obszaru przygranicznego.

- zamontować na terenie budowy odpowiednie tablice informacyjne z logo projektu i tablice pamiątkowe,

- informacje dla prasy i mediów społecznościowych,

- stworzenie strony internetowej,

- przygotowanie broszury i albumu z zakończenia prac remontowo-konserwatorskich,

- informacje o spotkaniach z instytucjami, gminami itp.

- koncerty świąteczne, wykłady, seminaria.

Szacowany czas realizacji działań:

01.06.2024 – 29.05.2026

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (główny partner)

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Parafia została założona 10 maja 1925 roku.

Inicjatywa Parafii Wniebowzięcia NMP przystąpienia do projektu wynika z jej lokalizacji w uzdrowiskowej miejscowości Krynica-Zdrój, niedaleko granicy ze Słowacją.

Krynica-Zdrój to jedno z największych i najpiękniejszych polskich uzdrowisk. Nazwa miasta związana jest z wieloma źródłami leczniczymi, bogatymi w wapń i magnez.

Rozwój uzdrowisk na przełomie XVIII i XIX w. był efektem zasług dr. Józefa Dietla i wiązała się z budową linii kolejowej, co ułatwiło komunikację i zwiększyło liczbę osób odwiedzających ośrodek. Architektura budynków z tego okresu nawiązuje do unikalnego szwajcarskiego stylu uzdrowiskowego.

Dla opieki duchowej ufundowano i zbudowano w latach 1863-1864 drewniany kościół w stylu bizantyjskim o konstrukcji zrębowej. Przemienienia Pańskiego – Kaplica na Dietlówce, dziś zwana Kościołem Parkowym, będąca jednym z obiektów objętych planowanym przedsięwzięciem.

Parafia zyskała także zabytkową willę zwaną Dom Józefa. Jest to zabytkowy, czteropiętrowy pensjonat na małopolskim szlaku architektonicznym, drewniany, o konstrukcji zrębowej.

Parafia pragnie przeznaczyć tę zabytkową willę na potrzeby utworzenia Centrum Dziedzictwa Kulturowego i ochrony zabytków pogranicza polsko-słowackiego, mając świadomość ogromnego znaczenia zachowania dziedzictwa i wartości artystycznej oryginału. architektura i historyczne metody budownictwa.

PARAFIA rzymskokatolickA Ružomberok (partner projektu)

Historia i powstanie parafii rzymskokatolickiej Ružomberok sięga XIII wieku, kiedy to wybudowano kościół św. Ondreja w Rużemberoku znajduje się na rogu placu Andreja Hlinka w historycznym centrum Rużemboku w tradycyjnym regionie Liptów w regionie żylińskim na Słowacji.

Posiada status narodowego pomnika kultury. Budynek jest najstarszym kościołem na terenie miasta Rużomberka.

W parafii działa 7 wspólnot zakonnych oraz wspólnoty wiernych świeckich.

Kościół rzymskokatolicki w Rużemberoku posiada kilka obiektów historycznych i jest równie świadomy konieczności zachowania tego dziedzictwa historycznego dla przyszłych pokoleń, co było także powodem podjęcia inicjatyw włączenia się do projektu, którego celem jest zachowanie i promocja materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego czy popularyzacja i utrwalanie tradycyjnych rozwiązań konstrukcyjnych i technicznych w zabytkach.

Grupy docelowe

Zgodnie z określonymi w projekcie planem komunikacji projektu oraz celami komunikacyjnymi docelowe grupy projektu stanowią:

1) mieszkańcy obszaru oddziaływania projektu (osoby indywidualne i rodziny) na terenie województwa małopolskiego w Polsce i kraju żylińskiego na Słowacji - celem umożliwienia im partycypacji w projekcie i efektach projektu zarówno jako dostawcy wspierający projekt jak i odbiorcy oferty projektu,

2) kuracjusze z poza obszaru wsparcia przyjeżdżający do miejscowości uzdrowiskowych w celu poprawy stanu zdrowia lub rehabilitacji - celem wspierania procesu powrotu do zdrowia ,

3) turyści lokalni, krajowi i zagraniczni z poza obszaru wsparcia przybywający do Małopolski i środkowozachodniej Słowacji w celach wypoczynkowych - celem konsumpcji produktu turystycznego ukierunkowanej na ponowny przyjazd do obszaru wsparcia i zaproszenie następnych gości wśród bliskich i znajomych,

4) pozostali indywidualni i grupowi odbiorcy oferty turystycznej Małopolskiej Organizacji Turystycznej, zwłaszcza Szlaku Architektury Drewnianej, Muzyki zaklętej w drewnie, Szlaku smakoszy czy Serwisu narciarskiego kierowanej do różnych grup wiekowych, społecznych, zawodowych i różnych narodowości - celem podniesienia atrakcyjności turystycznej regionu,

5) właściciele i administratorzy obiektów zabytkowych - w celu podniesienia świadomości zagrożeń i zakresu
technologii koniecznych napraw,

6) przewodnicy turystyczni - w celu podniesienia wiedzy merytorycznej w zakresie historii i architektury,

7) instruktorzy i animatorzy kultury - w celu podniesienia wiedzy o dziedzictwie kulturowym,

8) inżynierowie budownictwa oraz architekci - w celu podniesienia kwalifikacji zawodowych,

9) studenci budownictwa, architektury, konserwacji zabytków, akademii sztuk pięknych, szkół i seminariów muzyki klasycznej i kościelnej – w celu udoskonalenia techniki.

SKARBY POGRANICZA

POKLADY POHRANIČIA

Dlaczego ten projekt?

Jak chcemy to osiągnąć?

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (główny partner)

PARAFIA rzymskokatolickA Ružomberok (partner projektu)

fararuzomberok.sk

Grupy docelowe