Sługa Boży 
Ksiądz Arcybiskup
ANTONI BARANIAK

Sługa Boży Ksiądz Arcybiskup Antoni Baraniak wielokrotnie leczył schorowane zdrowie w Krynicy-Zdroju.

Popiersie niezłomnego, drobnego kapłana, który chronił przed fałszywymi zeznaniami bł. Księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego jest pierwszym w Polsce i na świecie pomnikiem tego oczekiwanego Sługi Bożego, bez którego nie byłoby ani Księdza Prymasa Wyszyńskiego, ani Ojca Świętego Jana Pawła II-go.

Urodził się 1 stycznia 1904 w Sebastianowie, zmarł 13 sierpnia 1977r. w Poznaniu. Arcybiskup Metropolita Poznański w latach 1957-1977, salezjanin, kapelan i sekretarz prymasów Polski: Augusta Hlonda oraz bł. Stefana Wyszyńskiego.

Aresztowany równocześnie z Prymasem Stefanem Wyszyńskim, 26 września 1953r. W czasie brutalnego śledztwa w mokotowskim więzieniu, komuniści usiłowali wymusić na duchownym zeznania obciążające Prymasa. 

Przesłuchiwano Go ponad 150 razy. Odnaleziono 147 protokokołów przesłuchań. 

Biskup nie ugiął się i ciężko chory, w kwietniu 1956r., został przeniesiony i internowany w Domu św. Elżbiety przy ul. Pułaskiego w Krynicy-Zdroju. Wolność odzyskał w październiku 1956r.

Był wielkim miłośnikiem Krynicy. Często przyjeżdżał do uzdrowiska na leczenie i wypoczynek, już od lat pięćdziesiątych XX w. Wielokrotnie towarzyszył Prymasowi Wyszyńskiemu w Jego pobytach w krynickim uzdrowisku w latach 1951-1978. Podobnie jak Kardynał Stefan Wyszyński zatrzymywał się w domu sióstr Elżbietanek. Jeździł na nartach, wędrował górskimi szlakami turystycznymi, organizował dla dzieci i młodzieży wycieczki oraz projekcje filmowe. Był członkiem krynickiego oddziału PTTK. Wśród mieszkańców Krynicy miał wielu przyjaciół i znajomych, z którymi utrzymywał serdeczne relacje, przesyłając życzenia, listy. Wieloletnia znajomość łączyła Go m.in. z rzeźbiarzem Ignacym Proszowskim i jego rodziną.

Ksiądz Arcybiskup Marek Jędraszewski w książce "Teczki na Baraniaka" przywołał zapiski abp. Antoniego Baraniaka, w których sekretarz prymasa wspominał okoliczności aresztowania. Wieczorem 25 września 1953 roku Urząd Bezpieczeństwa wtargnął na teren rezydencji kard. Stefana Wyszyńskiego, by go aresztować. Żegnając się ze swym sekretarzem, prymas przekazał mu wszelkie niezbędne uprawnienia i zlecił prowadzenie sekretariatu. Następnie Urząd Bezpieczeństwa prowadził wielogodzinną rewizję, po której zdecydowano o aresztowaniu abp. Antoniego Baraniaka. Zawieziono go do więzienia na ul. Rakowickiej, gdzie odebrano mu wszystkie rzeczy osobiste i osadzono w pustej betonowej celi.

29 grudnia 1955 roku abp Antoni Baraniak został wywołany z celi, odczytano w jego obecności „Postanowienie”, w myśl którego uchylono areszt tymczasowy. W „Nakazie zwolnienia” jednoznacznie stwierdzono, że abp Antoni Baraniak ma być niezwłocznie wypuszczony na wolność i skierowany do miejsca zamieszkania. Po tym zwolnieniu został on jednak internowany do domu salezjańskiego w Marszałkach. Metropolita krakowski stwierdził, że abp Antoni Baraniak mógłby za kard. Stefanem Wyszyńskim powiedzieć, że stał się obiektem samowolnych poczynań rządu, a jego obowiązkiem jest pozostać przy powierzonej mu owczarni. 

Arcybiskup podkreślił, że abp Antoni Baraniak nigdy nie opowiadał o cierpieniu, które spotkało go podczas pobytu w więzieniu. Kardynał Stefan Wyszyński dowiedział się o jego heroicznej postawie od współwięźniów, którzy przeżyli. Metropolita krakowski wspomniał, że po opublikowaniu książki „Teczki na Baraniaka”, spotkał swojego profesora, który rozmawiał z abp. Antonim Baraniakiem na temat więzienia. Był on przetrzymywany w ciemnym i wilgotnym karcerze, wyprowadzano go tylko po to, by podpisał tzw. „lojalkę”. On jednak wciąż powtarzał sobie, że musi pozostać wierny swoim zasadom. -Miał poczucie osobistej godności, które chciał za wszelką cenę ratować. Ratując tę godność ratował Prymasa, Kościół i Polskę – powiedział metropolita. Stwierdził, że abp. Antoniego Baraniaka przesłuchiwano ponad 150 razy, a z protokołów przesłuchań wynika jedno: – Był do końca wierny Bogu i Kościołowi. Do niczego się nie przyznał, nikogo nie zdradził. Wierzył, że ponad wszystko jest Pan Bóg.

Arcybiskup Antoni Baraniak od 1951 roku był pracownikiem sekretariatu Prymasa Polski. W nocy z 25 na 26 września 1953 roku razem z kard. Stefanem Wyszyńskim został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Dzięki swej postawie nazywany jest Biskupem Niezłomnym. Podczas trzech lat więzienia był poddawany okrutnym torturom, które miały wymóc na nim zeznania obiciążające prymasa Polski. Arcybiskup był przesłuchiwany ponad 145 razy, mimo wszystko nie złamał się i uratował kard. Stefana Wyszyńskiego, polski Kościół, ale też cały Kościół Katolicki blku wschodniego Europy Środkowej przed dominacją komunistycznego reżimu. 

W dniu 11 listopada 2018r. Arcybiskup Antoni Baraniak został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego.

W październiku 2017r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny niezłomnego kapłana.

W 2023 r. przy kaplicy w Parku Zdrojowym (kościół p.w. Przemienienia Pańskiego i Matki Bożej Częstochowskiej) zostało odsłonięte popiersie abpa Antoniego Baraniaka, nieopodal pomnika Błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Inicjatorem powstania obydwu pomników był Henryk Opilo. Pomysł poparły władze miejskie, a zrealizował Społeczny Komitet. Budowę sfinansowano ze składek mieszkańców, kuracjuszy i ludzi dobrej woli. Popiersia Prymasa i Arcybiskupa to rzeźby autorstwa Ignacego Proszowskiego, które powstały pod koniec lat 50. tych XX w. Na podstawie tych rzeźb odlewy z brązu wykonał Piotr Piszczykiewicz, a cokoły z kamienia piaskowego Jan Sędzik.


Informacje na temat abpa Antoniego Baraniaka:

  • W. Kaczorowski, Internowany w domu św. Elżbiety, „Krynickie Zdroje”, Nr 2/3, 4/5 2018
  • I. Wąsowicz, Defensor Ecclesiae: Arcybiskup Antoni Baraniak (1904-1977), Warszawa 2022
  • Wystawa „Da mihi animas caetera tolle” Arcybiskup Antoni Baraniak 1904–1977” Ekspozycja została przygotowana przez poznański oddział IPN we współpracy z Muzeum i Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu
  • wystawa w Poznaniu
 

Modlitwa o beatyfikację
Ks. abpa Antoniego Baraniaka


Panie, Ty wybrałeś Antoniego Baraniaka na służbę w Twoim Kościele, jak salezjanina kapłana postawiłeś go u boku dwóch prymasów Polski: kard. Augusta Hlonda i kard. Stefana Wyszyńskiego czyniąc go Niezłomnym Żołnierzem Kościoła w walce o prawdę i wolność.
Podnosząc go do godności biskupiej, dałeś mu serce kochające, pełne dobroci i życzliwości dla wszystkich, którym posługiwał jako pasterz Kościoła.
Prosimy Cię, o wszczęcie jego procesu beatyfikacyjnego, aby podniesiony do chwały ołtarzy orędował za nami przed Twoim tronem wypraszając dla nas i naszej Ojczyzny łaskę wierności Krzyżowi i Ewangelii.
Amen.

Ks. abp Antoni Baraniak - Krynickie Zdroje 2/3 2023